میلیت عرضی چیست؟
میلیت عرضی (Transverse Myelitis) نوعی التهاب نخاعی است ،
بخشی از سیستم عصبی مرکزی که تکانه هایی را از مغز به اعصاب بدن می فرستد.
نخاع همچنین اطلاعات حسی را به مغز منتقل می کند. اصطلاح میلیت به التهاب نخاع اشاره دارد.
عرضی به الگوی تغییرات در احساس اشاره دارد – اغلب یک احساس زنجیر مانند در سراسر تنه بدن وجود دارد که تغییرات حسی در زیر است.
علائم ممکن است به طور ناگهانی (در طی چند ساعت) یا در طی چند روز یا هفته ایجاد شود و شامل موارد زیر باشد:
-
درد
-
مشکلات حسی
-
ضعف در پاها و احتمالاً بازوها
-
مشکلات مثانه و روده.
میلیت عرضی می تواند افراد را از هر سن ، جنس یا نژادی تحت تأثیر قرار دهد.
به نظر نمی رسد ژنتیکی باشد یا سابقه خانوادگی داشته باشد. این اختلال معمولاً بین سنین ۱۰ تا ۱۹ سال و ۳۰ تا ۳۹ سال رخ می دهد.
اگرچه برخی از افراد با مشکلات جزئی و یا بدون باقی مانده از بیماری میلت عرضی بهبود می یابند ،
اما روند بهبودی ممکن است ماهها تا سالها طول بکشد.
اکثر افراد مبتلا به میلیت عرضی حداقل بهبودی نسبی دارند و بیشتر بهبودی آنها در ۳ ماه اول پس از حمله انجام می شود.
دیگران ممکن است دچار نقصان دائمی شوند که توانایی آنها در انجام کارهای عادی روزمره را تحت تأثیر قرار می دهد.
بعضی از افراد فقط یک قسمت از بیماری میلت عرضی دارند.
سایر افراد ممکن است عود کنند ، به خصوص اگر بیماری زمینه ای باعث این اختلال شده باشد.
هیچ درمانی برای میلیت عرضی وجود ندارد ،
اما روش های درمانی برای پیشگیری یا به حداقل رساندن نقص های عصبی دائمی وجود دارد.
بیشتر بخوانید:اسپینابیفیدا-شکاف ستون فقرات و نخاع کودک
چه عواملی باعث میلیت عرضی میشوند؟
علت دقیق ورم میلتی عرضی و آسیب گسترده به بسته نرم افزاری
رشته های عصبی نخاع در بسیاری از موارد ناشناخته است.
مواردی که نمی توان علتی را شناسایی کرد ، ایدیوپاتیک نامیده می شود.
عفونت های ویروسی ، باکتریایی و قارچی موثر بر نخاع ممکن است باعث بروز این اختلال شوند.
به نظر می رسد تعدادی از شرایط باعث میلیتیت عرضی می شوند ، از جمله:
-
به نظر می رسد اختلالات سیستم ایمنی در ایجاد آسیب به نخاع نقش مهمی دارد. این اختلالات عبارتند از:
-
aquaporin-4 وابسته به آنتی بادی نورومیلیت بینایی. Neuromyelitis optica نوعی اختلال است که بر اعصاب چشم و نخاع تأثیر می گذارد.
-
Aquaporin-4 کانالی بر روی غشای سلول است که به آب اجازه ورود به سلول را می دهد و
-
به حفظ تعادل شیمیایی برای فرآیندهایی که در سیستم عصبی مرکزی انجام می شوند ، کمک می کند.
-
آنتی بادی پروتئینی است که به مواد خارجی متصل می شود که می توانند به ارگانیسم میزبان حمله کنند.
-
مولتیپل اسکلروزیس ، اختلالی است که در آن سلول های سیستم ایمنی بدن که به طور معمول از ما در برابر ویروس ها ،
-
باکتری ها و سلول های ناسالم محافظت می کنند ، به اشتباه به پوشش محافظ میلین در مغز ، اعصاب بینایی و نخاع حمله می کنند
-
پدیده خود ایمنی پیش از واکسن یا پس از واکسن ،
-
که در آن سیستم ایمنی بدن هنگام پاسخ به عفونت یا به ندرت واکسن ، به اشتباه به بافت خود بدن حمله می کند
-
پاسخ ایمنی غیر طبیعی به یک سرطان زمینه ای که به سیستم عصبی آسیب می رساند.
-
یا سایر شرایط واسطه آنتی بادی که هنوز کشف می شوند.
-
-
عفونت های ویروسی از جمله ویروس های هرپس مانند واریسلا زوستر (ویروسی که باعث آبله مرغان و زونا می شود) ،
-
هرپس سیمپلکس ، سیتومگالوویروس و اپشتین بار. ویروس های فلاوی مانند نیل غربی و زیکا. آنفلوانزا ،
-
اکوویروس ، هپاتیت B ، اوریون ، سرخک و سرخچه.
-
معمولاً دانستن اینکه آیا عفونت ویروسی مستقیم یا یک پاسخ پس از عفونت باعث میلیت عرضی می شود ، دشوار است.
-
عفونت های باکتریایی مانند سفلیس ، سل ، اکتینومایسس ، سیاه سرفه ، کزاز ، دیفتری و بیماری لایم.
-
عفونت های باکتریایی پوست ، عفونت های گوش میانی ،
-
ورم معده و روده کمپیلوباکتر ژژونی و پنومونی باکتریایی مایکوپلاسما نیز با این بیماری همراه بوده اند.
-
عفونت های قارچی در نخاع ، از جمله آسپرژیلوس ، بلاستومیس ، کوکسیدوئیدها و کریپتوکوکوس.
-
انگلها ، از جمله توکسوپلاسموز ، کیستیسرکوزیس ، شیستوزومیازیس و آنژیوسترونگیلوئیدها.
-
سایر اختلالات التهابی که می توانند بر نخاع تأثیر بگذارند ، مانند سارکوئیدوز ،
-
لوپوس اریتماتوز سیستمیک ، سندرم شوگرن ، بیماری بافت پیوندی مخلوط ، اسکلرودرمی و سندرم بچ.
-
اختلالات عروقی مانند ناهنجاری شریانی ، وریدی فیستول شریانی – وریدی ، ناهنجاری های غاری داخل نخاعی یا آمبولی دیسک.
در برخی از افراد ، میلیت عرضی اولین علامت بیماری خود ایمنی یا واسطه ایمنی مانند مولتیپل اسکلروزیس یا نورومیلیت اپتیک را نشان می دهد.
میلیت “جزئی” – که فقط بخشی از مقطع بند ناف را درگیر می کند – از ویژگی های مولتیپل اسکلروزیس است.
نورومیلیت اپتیکا به دلیل بیماری “کامل” (که باعث فلج شدید و بی حسی در دو طرف نخاع می شود) به عنوان یک بیماری زمینه ای بسیار محتمل است.
حملات میلیت با اختلال طیف نوریومیلیت اپتیکا (NMOSD) شدیدتر است و نسبت به حملات با مولتیپل اسکلروزیس با بهبودی کمتری همراه است.
بیشتر بخوانید:اسکلروز جانبی آمیوتروفیک(ALS)چیست؟-بیماری پیشرونده عصبی
علائم و نشانه های میلیت عرضی چیست؟
میلیت عرضی ممکن است حاد (در طی چند ساعت تا چند روز) و یا تحت حاد باشد (معمولاً طی یک تا چهار هفته بروز می کند).
بخشی از نخاع که آسیب در آن اتفاق می افتد تعیین می کند که کدام قسمت از بدن تحت تأثیر قرار گرفته است.
خسارت در یک بخش ، عملکرد آن سطح و پایین را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
در افراد مبتلا به میلیت عرضی ، آسیب میلین اغلب در اعصاب قسمت فوقانی کمر اتفاق می افتد.
چهار ویژگی کلاسیک میلیت عرضی عبارتند از:
-
ضعف پاها و بازوها . افراد مبتلا به میلیت عرضی ممکن است ضعف در پاها داشته باشند که به سرعت پیشرفت می کند.
-
اگر ورم مغز نخاع فوقانی را تحت تأثیر قرار دهد ، بازوها نیز تأثیر می گذارد.
-
افراد ممکن است به پاراپارزی (فلج نسبی پاها) مبتلا شوند که ممکن است به پاراپلژی (فلج کامل پاها)
-
تبدیل شود و فرد را به استفاده از صندلی چرخدار ملزم کند.
-
درد . علائم اولیه معمولاً شامل کمردرد یا احساس تیز شلیک است که از پاها یا بازوها یا اطراف تنه تابش می یابد.
-
تغییرات حسی . میلیت عرضی می تواند باعث پارستزی (احساس غیرطبیعی مانند سوزش ، قلقلک ، خاریدن ، بی حسی ، سردی یا گزگز)
-
در پاها و از دست دادن حس شود. احساس غیر طبیعی در ناحیه تنه و ناحیه تناسلی معمول است.
-
اختلال در عملکرد روده و مثانه . علائم شایع شامل افزایش دفعات یا اصرار به استفاده از توالت ، بی اختیاری و یبوست است.
بسیاری از افراد همچنین گزارش می کنند که دچار اسپاسم عضلانی ، احساس ناراحتی عمومی ، سردرد ،
تب و کاهش اشتها می شوند ، در حالی که برخی از افراد مشکلات تنفسی را تجربه می کنند.
علائم دیگر ممکن است شامل اختلال عملکرد جنسی و افسردگی و اضطراب ناشی از تغییر سبک زندگی ، استرس و درد مزمن باشد.
بیشتر بخوانید:فلج کامل(پارالیزی)-انواع و دلایل بروز فلجی
میلیت عرضی چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشکان با گرفتن شرح حال پزشکی و انجام معاینه عصبی دقیق ، میلیت عرضی را تشخیص می دهند.
آزمایشاتی که می تواند تشخیص میلیتیت عرضی باشد و علل زمینه ای را رد یا ارزیابی کند شامل موارد زیر است:
-
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) یک نمای مقطعی یا سه بعدی از بافتها ، از جمله مغز و نخاع تولید می کند.
-
MRI نخاعی تقریباً همیشه وجود ضایعه ای در نخاع را تأیید می کند ،
-
در حالی که MRI مغز ممکن است سرنخ هایی را برای سایر علل زمینه ای ، به ویژه ام اس فراهم کند.
-
در بعضی موارد ، ممکن است از توموگرافی کامپیوتری (CT) برای تشخیص التهاب استفاده شود.
-
ممکن است آزمایش خون برای رد اختلالات مختلف از جمله عفونت HIV و کمبود ویتامین B12 انجام شود.
-
خون از نظر وجود آنتی بادی (آنتی آکوآپورین -۴ ، الیگودندروسیت ضد میلین)
-
و آنتی بادی های مرتبط با سرطان (آنتی بادی های پارانئوپلاستیک) آزمایش می شود.
-
وجود آنتی بادی های خودکار (پروتئین های تولید شده توسط سلول های سیستم ایمنی بدن)
-
با اختلالات خود ایمنی در ارتباط است و علت مشخصی از بیماری میلتیک عرضی را نشان می دهد.
-
سوراخ شدن کمر و تجزیه و تحلیل مایع نخاعی (که به آن شیر نخاعی نیز گفته می شود)
-
می تواند پروتئین بیش از حد معمول را در برخی از افراد مبتلا به میلیت عرضی و
-
افزایش تعداد گلبول های سفید خون (لکوسیت ها) شناسایی کند که به بدن در مبارزه با عفونت کمک می کند.
اگر هیچ یک از این آزمایش ها دلیل خاصی را نشان ندهد ، فرض بر این است که فرد مبتلا به میلیت عرضی ایدیوپاتیک است.
بیشتر بخوانید:سندرم درد میوفاشیال-بیماری مزمن عضلانی
میلیت عرضی چگونه درمان میشود؟
درمان ها برای رفع عفونت هایی که ممکن است باعث بروز این اختلال شوند ، کاهش التهاب نخاع و مدیریت و تسکین علائم طراحی شده اند.
درمان های اولیه و مدیریت عوارض میلیت عرضی شامل موارد زیر است:
-
داروهای کورتیکواستروئید داخل وریدی ممکن است تورم و التهاب در ستون فقرات را کاهش دهند و فعالیت سیستم ایمنی بدن را کاهش دهند.
-
چنین داروهایی ممکن است شامل متیل پردنیزولون یا دگزامتازون باشد.
-
این داروها همچنین ممکن است برای کاهش حملات بعدی میلتیس عرضی در افراد مبتلا به اختلالات اساسی تجویز شود.
-
درمان تبادل پلاسما (پلاسمافرز) ممکن است برای افرادی که پاسخ خوبی به استروئیدهای داخل وریدی ندارند استفاده شود.
-
پلاسمافرز روشی است که با از بین بردن پلاسما (مایعی که سلولهای خونی و آنتی بادی ها در آن معلق هستند)
-
و جایگزینی آن با مایعات خاص ، فعالیت سیستم ایمنی بدن را کاهش می دهد ،
-
بنابراین آنتی بادی ها و سایر پروتئین هایی که احتمالاً باعث واکنش التهابی می شوند ، از بین می روند.
-
ایمونوگلوبولین داخل وریدی (IVIG) درمانی است که برای تنظیم مجدد سیستم ایمنی بدن تصور می شود.
-
IVIG یک تزریق بسیار غلیظ از آنتی بادی های جمع شده از بسیاری از اهدا کنندگان سالم است
-
که به آنتی بادی هایی که ممکن است باعث اختلال شوند متصل می شوند و آنها را از گردش خارج می کند.
-
داروهای ضد درد که می توانند درد عضلانی را کاهش دهند شامل استامینوفن ، ایبوپروفن و ناپروکسن هستند.
-
درد عصبی ممکن است با داروهای ضد افسردگی خاص (مانند دولوکستین) ،
-
شل کننده های عضلانی (مانند باکلوفن ، تیزانیدین یا سیکلوبنزپرین) و داروهای ضد تشنج (مانند گاباپنتین یا پرگابالین) درمان شود.
-
داروهای ضد ویروسی ممکن است به افرادی که به عفونت ویروسی نخاع مبتلا هستند ، کمک کنند.
-
داروها می توانند علائم و عوارض دیگری از جمله بی اختیاری ، انقباضات دردناک عضلانی به نام اسپاسم تونیک ،
-
سفتی ، اختلال عملکرد جنسی و افسردگی را درمان کنند.
به دنبال درمان اولیه ، برای حفظ عملکرد بدن فرد در دوره نقاهت ، یک قسمت حیاتی است.
این ممکن است مستلزم قرار دادن فرد روی دستگاه تنفسی در سناریوی غیرمعمول باشد که تنفس به طور قابل توجهی تحت تأثیر قرار می گیرد.
پیشگیری از ابتلا به بیماری های میلیت عرضی در آینده
مولتیپل اسکلروزیس و نورومیلیت اپتیکا معمولاً برای اصلاح پاسخ سیستم ایمنی بدن به درمان طولانی مدت نیاز دارند.
درمان MS با داروهای تعدیل کننده ضعف سیستم ایمنی مانند آلمتوزوماب ،
دی متیل فومارات ، فینگولیمود ، گلاتیرام استات ، اینترفرون بتا ، ناتالیزوماب یا تریفلونومید ممکن است لازم باشد.
از درمان های سرکوب کننده سیستم ایمنی برای اختلال طیف نورومیلیت التهاب بینایی
و دوره های مکرر میلیت عرضی استفاده می شود که ناشی از مولتیپل اسکلروزیس نیست
هدف آنها جلوگیری از حملات میلیتیس در آینده (یا حمله به سایر سایت ها) است
و شامل داروهای کم مصرف استروئید مانند مایکوفنولات موفتیل ، آزاتیوپرین و ریتوکسیماب است.
درمان توان بخشی و طولانی مدت
موارد زیادی از درمان توانبخشی طولانی مدت برای افرادی که دارای معلولیت ناشی از میلیت عرضی هستند در دسترس است.
قدرت و عملکرد ممکن است با خدمات توانبخشی حتی سالها پس از قسمت اولیه بهبود یابد.
گرچه توانبخشی نمی تواند آسیب های جسمی ناشی از میلیت عرضی را معکوس کند ،
اما می تواند به افراد ، حتی کسانی که فلج شدید دارند ، کمک کند تا حد ممکن از نظر عملکردی مستقل شوند و به بهترین کیفیت زندگی ممکن برسند.
کمبودهای عصبی متداول ناشی از میلیت عرضی شامل بی اختیاری ، درد مزمن و ضعف شدید ، اسپاستیسیته یا فلج است.
در بعضی موارد ، اینها ممکن است دائمی باشند. افرادی که دارای نقص عصبی پایدار یا دائمی ناشی از میلیت عرضی هستند ،
به طور معمول با طیف وسیعی از متخصصان توانبخشی مشورت می کنند ،
که ممکن است شامل متخصصین طب فیزیکی ، فیزیوتراپیست ها ، کاردرمانگران ، متخصصان حرفه ای و مراقبت های بهداشت روان باشد.
-
فیزیوتراپی می تواند به حفظ قدرت و انعطاف پذیری عضلات ، بهبود هماهنگی ،
-
کاهش اسپاستیک ، کنترل بیشتر عملکرد مثانه و روده و افزایش حرکت مفصل کمک کند.
-
همچنین به افراد آموزش استفاده از وسایل کمکی مانند صندلی چرخدار ، عصا یا بریس داده می شود.
-
کاردرمانی با شرکت در کارهای روزمره معنادار ، خودگردانی مانند استحمام ، لباس پوشیدن ،
-
تهیه وعده های غذایی و نظافت منازل ، روش های جدیدی را برای حفظ یا بازسازی استقلال به مردم می آموزد.
-
حرفه درمانی شامل ارائه دستورالعمل هایی برای کمک به افراد در توسعه و ارتقا مهارت های کاری ،
-
شناسایی کارفرمایان بالقوه و کمک به جستجوی کار است.
-
متخصصین حرفه ای به عنوان واسطه بین کارمندان و کارفرمایان برای تأمین محل مناسب کار در محل کار عمل می کنند.
-
روان درمانی برای افرادی که با زندگی دائمی زندگی می کنند شامل
-
راهکارها و ابزارهایی برای مقابله با استرس و طیف وسیعی از احساسات و رفتارها است.
بیشتر بخوانید:هایپرلوردوز چیست؟-انحنای غیر طبیعی ستون فقرات