تعریف و طبقه بندی آسیب نخاعی:

آسیب نخاعی آسیبی به طناب نخاعی است که در اثر عواملی چون ضربات ناشی از تصادفات و سقوط ها یا آسیب های نفوذی مانند ضربه ی گلوله یا چاقو و دیگر عوامل همچون سرطان ها و عفونت ها به وجود می آید. این آسیب به دو نوع ناقص و کامل تقسیم میشود که نوع کامل آن به معنی از دست رفتن کامل حس و حرکت سطح زیر ضایعه است و نوع ناقص به معنی دارا بودن حس یا حرکت محدود در سطح زیر ضایعه محسوب میشود.

سطح ضایعه آخرین قسمت است که درماتوم های آن از نظر حسی و حرکتی کامل ترین عملکرد را دارند. که به آسیب های گردنی، سینه ای کمری و ساکرال تقسیم میشوند که بر اساس آسیب به هر منطقه علائم مختلفی دیده میشود.

عوارض آسیب نخاعی:

آسیب نخاعی بر اساس منطقه ی آسیب به آسیب های وسیع و متنوع از جمله آسیب حرکتی، اخلالات ادرار و دفع، اختلال در روابط جنسی و زخم بستر و افت فشار های گوناگون میشود. در اینجا به طور کلی برخی از عوارض این آسیب را نام میبریم:

از دست دادن حس و حرکت در بعضی از قسمت ها بدن بسته به سطح ضایعه

از دست دادن قدرت کنترل ادرار و مدفوع در اغلب آسیب ها

اسپاسم های عضلانی و فعالیت های رفلکسی غیر عادی

اختلال در عملکرد جنسی

احساس خستگی زودرس

مشکل در تنفس به ویژه در آسیب های گردنی و سینه ای

زخم بستر های مکرر

افت فشار هایپو استاتیک

عوارض روانی به دلیل کم شدن استقلال و توانایی مشارکت در فعالیت ها

توانبخشی در آسیب نخاعی

مراقبت و توانبخشی در این آسیب توسط متخصصان مختلف از جمله، پزشکان،فیزیوتراپیست ها، کاردرمانگران، پرستاران، روانشناسان و انجمن های مختلف انجام میشود. اما به دلیل وسعت مداخلات و درمان ها، نقش کاردرمانگران در این موارد بسیار پررنگ تر احساس میشود.

کاردرمانی در آسیب نخاعی

ارزیابی کاردرمانگر

ارزیابی در کاردرمانی شامل ابعاد مختلف تاثیرات این آسیب در زندگی روزمره ی شخص میشود. این ابعاد میتواند شامل تاثیرات جسمی و مشکلات حرکتی این آسیب، مشکلات مراجعان در زندگی روزمره، موانع مشارکت در زندگی اجتماعی و همچنین مشکلات روانی پس از آسیب میشود. کاردرمانگر با ارزیابی دقیق این موارد اقدام به تنظیم برنامه ای بهینه برای توانبخشی این افراد میکند.

مداخلات کاردرمانی

توانبخشی جسمی در آسیب نخاعی

این مداخلات شامل تقویت حس و حرکت در زیر سطح آسیب و همچنین اقداماتی از جمله پوزیشن دهی ها، تجویز اسپیلنت ها، کمک به رسیدن به مراحل بالاتر حرکتی و همچنین نگه داشتن بیمار در حالت ایستاده با استفاده از فریم های مختلف میباشد.

مداخلات در زندگی روزمره برای آسیب نخاعی

فعالیت های روزمره ی زندگی بخش اصلی از درمان و وظیفه های روزمره ی زندگی میباشد. کاردرمانگر پس از یک ارزیابی کلی از کیس و بررسی دقیق مشکلات در این زمینه مداخلاتی از جمله آموزش انجام مستقلانه ی فعالیت ها، پیروی از استراتژی های جبرانی و همچنین استفاده از وسایل کمکی مخصوص میباشد.

مداخلات برای مشارکت های اجتماعی در آسیب نخاعی

کاردرمانگر پس از بررسی موانع برای مشارکت های اجتماعی، آنها را شناسایی و بر طبق آنها مداخلات خود را پیش میبرد.

اهمیت بهبود شرایط روانی  در مداخلات کاردرمانی در آسیب نخاعی

درمانگر پس از بررسی وجهه های مختلف زندگی فرد و پس از مداخلات مربوطه در جهت افزایش استقلال وی در زندگی گام برمیدارد و به تبع آن و افزایش مشارکت وی در فعالیت های زندگی و اجتماعی و همچنین افزایش اعتماد به نفس شخص، درمان های خویش را به سمت بهبود شرایط روانی سوق میدهد.

مشاوره به خانواده

یکی از مهم ترین دغدغه های درمانگران در مورد خانواده های شخص آسیب دیده است؛ وی با کمک برای افزایش سطح استقلال فرد و همچنین مشاوره با خانواده برای رسیدگی به اولویت ها، مشغله ها و امور خودشان تلاش برای آن دارد تا علاوه بر مراجع، سطح رفاه در زندگی خانواده نیز افزایش بیابد.

 

مرکز تخصصی توانبخشی توان افزای اصفهان پذیرای مراجعین عزیز در حوزه ی های مختلف توانخشی جسمی و ذهنی میباشد. همچنین به دلیل شیوع کرونا این مرکز درمان آنلاین را نیز آغاز کرده که میتوانید با تماس با شماره ی 09373834604 از شرایط آن اطلاع کسب کنید.

منابع:

https://www.aans.org/en/Patients/Neurosurgical-Conditions-and-Treatments/Spinal-Cord-Injury

https://www.aota.org/About-Occupational-Therapy/Professionals/RDP/spinal-cord-injury.aspx