زانوی ضربدری چیست؟
زانوی ضربدری عارضه ای ست که در آن زانو ها به اندازه ی غیر طبیعی به همدیگر نزدیک میشوند و حتی به هم مماس میشوند و پاها از هم فاصله گرفته و در یک خط مستقیم قرار میگیرند. به دلیل اینکه تحمیل وز به زانو و پاها در این عارضه به صورت غیر طبیعی است ممکن است این ناهنجاری باعث آسیب های بیشتری به زانو میشود. لازم به توجه است که این عارضه پس از ۲ سالگی به صورت طبیعی ایجاد میشود و سپس در ۴ الی ۷ سالگی باید اصلاح شود، در غیر اینصورت باید به دنبال درمان های دیگر باشیم.
انواع زانوی ضربدری:
۱- زانوی ضربدری فیزیولوژیک: این عارضه همان پای ضربدری ست که در طول دوره یرشدی ایجاد میشود و تا سن ۷ سالگی باید اصلاح شود و پس از آن ناهنجاری مورد درمان قرار میگیرد.
۲- زانوی ضربدری پاولوژیک: که به علل مختلف همچون بیماری راشیتیسم، جراحی زانو، پارگی رباط جانب داخلی و .. ایجاد شود.
علل و عوامل ایجاد زانوی ضربدری:
این عارضه ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد که در زیر تعدادی از آن ها را ذکر میکنیم:
۱-چاقی یا وزن زیاد
۲-بیماری نرمی استخوان(راشیتیسم)
۳- کف پای صاف
۴-زمینه ارثی
۵-شکستگی در سطوح مفصلی یا پایین و بالا مفصل دچار شکستگی شده باشد.
۶-قنداق کردن بچه ها
۷-زودراه افتادن بچه ها
۸-نشستن قورباغه ای
۹-پارگی رباط جانبی داخلی زانو و کوتاهی رباط جانبی خارجی
۱۰-کاهش زاویه سرو گردن استخوان ران با تنه آن
۱۱-رشد بیش از حد کندیل داخلی نسبت به کندیل خارجی
۱۲-کوتاهی عضله دوسررانی (موجب آبداکشن ساق پا میشود)
۱۳-ضعف عضلات همسترینگ داخلی(نیمه غشایی و نیمه وتری)
درمان زانوی ضربدری:
۱_جراحی
در ناهنجاری های شدید یا مواردی که با درمان های فیزیکی مشکل رفع نشود، تحت نظر پزشک شخص مورد جراحی قرار میگیرد.
۲- بریس یا زانوبند
در صورت تشخیص درمانگر یا پزشک برای رفع این مشکلات بریس های شبانه یا زانوبندهای مربوطه تجویز میشوند تا با محدود کردن دامنه ی حرکتی یا اعمال فشار در جهت مناسب به اصلاح ناهنجاری بپردازند.
۳- کاهش وزن یا رفع مشکلات پزشکی:
در صورتی که مشکل اضافه وزن باشد شخص باید تحت نظر متخصصان تغذیه و ورزشی وزن خود را کنترل کنند یا در صورتی که عامل بیماری هایی چون راشیتیسم باشد مورد مداخله ی پزشکی و دارویی قرار میگیرد.
۴- تمرینات فیزیکی:
با ارزیابی فیزیکی توسط کاردرمانگر عوامل اولیه و ثانویه ای که باعث ناهنجاری زانو ضربدری شده اند شناسایی میشوند و با تنظیم برنامه ی درمانی برای این مشکل برای رفع آن اقدام میکند.
این برنامه ممکن است شامل موارد زیر باشد.:
- جلوگیری از نشستن غورباقه ای
- رفع صافی کف پا
- تقویت عضلات لگن در صورتی که مشکل ریشه ی لگنی داشته باشد.
- کشش لیگامنت ها و عضلاتی داخلی زانو
- تقویت عضلات همسترینگ داخلی
- تقویت عضلات باند ایلیوتیبیال
- و …
در قسمت بعدی به بعضی از تمرینات فیزیکی که برای درمان این عارضه به کار میرود میپردازیم.
مرکز تخصصی توانبخشی توان افزای اصفهان پذیرای مراجعین عزیز در حوزه ی های مختلف توانخشی جسمی و ذهنی میباشد. همچنین به دلیل شیوع کرونا این مرکز درمان آنلاین را نیز آغاز کرده که میتوانید با تماس با شماره ی ۰۹۳۷۳۸۳۴۶۰۴ از شرایط آن اطلاع کسب کنید.